به گزارش روابط عمومی کانون اندیشه جوان؛ نشست «عربستان سعودی و رادیکالیسم قبیله‌ای» با حضور محمدصادق کوشکی و سیدمحمد هوشی سادات به همت کانون اندیشه جوان در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران برگزار شد.
در آغاز نشست، محمدصادق کوشکی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران به ایراد سخن پرداخت و گفت: من بحثم را با یک عبارت از یک نشریه رسمی وابسته به خاندان سلطنتی که در عربستان منتشر می‌شود آغاز می‌کنم. در این نشریه آمده است که محمد بن سلمان به دنبال این است که یک دولت بسته را تبدیل کند به یک دولتی که مثل همسایه‌اش امارات دولت بازی است. در ادامه نشریه آمده است محمد بن سلمان پذیرفته است تحول اقتصادی اتفاق نمی‌افتد مگر با کاهش سنت‌ها و آداب دینی افراطی که در این کشور وجود دارد. باید توجه داشت وضعیت نشر در دولت سعودی به شکلی است که جمله به جمله این عبارات دیده می‌شود. این نشریه به صراحت می‌پذیرد که کشور عربستان، کشور بسته‌ای است و از لحاظ سنت‌های دینی افراطی است؛ لذا محمدبن سلمان می‌خواهد از این وضعیت عبور کند.
وی در ادامه تصریح کرد: این عبارات حکایت دارد از اینکه تا همین الآن در سعودی چه زلزله‌ای رخ داده است. این نشریه می‌داند اگر عربستان بخواهد به امارات تبدیل شود باید یک اتفاق فرهنگی رخ دهد و آن تخفیف تعالیم است؛ یعنی باید سنت‌های دینی کاهش پیدا کند. اتفاقی که در دو سال اخیر رخ داده است در کل دوران سلطنت سعودی تقریبا بی نظیر است. از این جهت که قدرت نهاد وهابیت و زیر مجموعه‌هایش، مانند سازمان امربه معروف و نهی از منکر، به شدت کاهش پیدا کرده است. یعنی ما جز در دوران ملک عبدالله که بین روحانیت وهابی و دولت یک چالشی وجود داشت، شاهد چالش میان این دو نبودیم بلکه همواره روحانیت وهابی، به نوعی مقوّم و پایگاه اجتماعی دولت محسوب می‌شد و اینها کاملا یک بدنه بودند.
عضو هیئت علمی دانشگاه در ادامه یادآور شد: الآن دولت می‌خواهد از وهابیت عبور کند. این پشت پرده است اقداماتی است که در سعودی در حال تحقق است. در ظاهر شما رانندگی زنان را می‌بینید که قبلا ممنوع بود و با شدت با آن برخورد می‌شد. الآن محمدبن سلمان به مخالفین پیام داده است که خودم می‌خواهم رسما از وهابیت عبور کنم. اینجا یک تغییر جدی دارد رخ می‌دهد و دولت سعودی برای اولین بار می‌خواهد سرمایه اجتماعی خود را از نهاد دیانت وهابی به شهروندان لیبرال و سکولار خود تبدیل کند تا آنها سرمایه اجتماعی آل‌سعود محسوب شوند. سند ۲۰۳۰ که محمدبن سلمان دنبال می‌کند اصل بحثش همین تغییر است؛ یعنی آل سعود می‌خواهد وهابیت را پشت سر بگذارد و وارد عرصه جدیدی بشود. آن عرصه جدید چیست؟ ایجاد یک پایگاه اجتماعی و بستر مشروعیت از بین سعودی‌های جوان و سکولار. شاید سوال شود چرا می‌خواهد چنین امری واقع شود، مگر بستر قبلی مشکلی داشت که الآن بن سلمان می‌خواهد آن بستر را عوض کند؟
وی افزود: در اینجا چند تأمل پیش می‌آید. از جمله اینکه همکاری آمریکایی‌ها با سعودی با شعارهای ترویج دموکراسی آمریکا سازگار نبود. لذا دائم مورد سوال بودند که اگر شما دنبال ترویج دموکراسی در جهان هستید چرا از سعودی‌ها پشتیبانی می‌کنید. نکته دوم این بود که اگر شما دنبال ترویج ارزش‌های حقوق بشر هستید چرا از آل سعود حمایت می‌کنید؟ آل سعود نه حقوق بشر را رعایت می‌کند و نه ارزش‌های دموکراتیک را. این سوالی بود که آمریکایی‌ها نمی‌توانستند به آن پاسخ دهند و مانعی جدی پیش روی سیاست خارجی آمریکا بود. این مسئله به آل سعود منتقل شد و آنها فهمیدند باید سیاست خود را تغییر دهند.
کوشکی در ادامه اظهار کرد: یک نکته مهم وجود دارد و آن اینکه آیا نسل تحصیل‌کردگان اروپا و آمریکا در سعودی که قرار بود با پشتیبانی غربی‌ها درعربستان به قدرت برسند، حاضر می‌شوند با بن سلمان همکاری کنند یا نه؟ یعنی آیا بن سلمان موفق خواهد شد که اینها را به عنوان پایگاه اجتماعی جدید خودش در عوض روحانیت وهابی به کار گیرد؟ در این خصوص خود بن سلمان گفته است من تلاشم را خواهم کرد. یعنی او در برخی نطق‌هایش گفته ما چاره‌ای جز این کار نداریم و به این سمت خواهیم رفت. به همین خاطر گاردی که بن سلمان ایفا می‌کند را خیلی از شاهزادگان سعودی تصور هم نمی‌کردند. بن سلمان ساختار نظام قبیله‌ای را پشت سر گذاشته تا به جوانان سعودی تضمین بدهد من آزادی‌های فرهنگ و اقتصادی را برای شما به ارمغان خواهم آورد.
نظرات کاربران
شما هم می توانید در مورد این خبر نظر بدهید.